Jest pewna ciekawostka, jeśli chodzi o umiejscowienie starych świątyń na terenie wsi. Kościoły generalnie budowano w centrum wsi, przy głównej drodze. Z kolei cerkwie często budowano na uboczu - albo na końcach wsi, albo na wzniesieniach górujących ponad miejscowością. Można powiedzieć, że chodzi o dwa różne podejścia. Bo trzeba pamiętać, że w teologii chrześcijańskiej jest miejscem szczególnie wybranym przez Boga. I można przez miejsce budowli podkreślić prawdę o Bogu, który jest pośród swego ludu, albo prawdę o wyjątkowości, wielkości Boga, który jest nieporównywalny do człowieka.
Dziś lądujemy w Paszowej. To wieś położona w województwie podkarpackim, w powiecie leskim, na skraju gór Słonnych. W XIX wieku była posiadłością tabularną, należącą do Tymona Bala. Własność tego typu oznaczała, że tego typu dobra miały przywileje feudalne (prawo sprawował właściciel, a nie państwo), należały do osobnych grup wyborczych, płacono od nich specjalne podatki.
Początkiem XX wieku przeszła w ręce Natana Nebenzahla, znanego prawnika, posła Sejmu Krajowego Galicji.
W latach 1945-46 wieś stała się polem walk między OUN-UPA a Wojskiem Polskim, min. zamordowano tu 27 Polaków i Ukraińców, którzy nie chcieli współpracować z UPA.
W 1980 r. rozpoczęto drążenie w Paszowej odwiertu, który sięgnął głębokości 7210 m, do 1988 r. był to najgłębszy odwiert w Polsce.
W centrum wsi, na pagórku za starymi drzewami (w tym pomnikowa lipa drobnolistna) stoi dawna drewniana cerkiew grekokatolicka Soboru Bogarodzicy. Pochodzi prawdopodobnie z końca XVIII wieku, została gruntownie wyremontowana na początku XX w. Po 1947 r., po wysiedleniach, użytkowana jest jako kościół filialny parafii rzymskokatolickiej w Tyrawie Wołoskiej.
Świątynia jest orientowana o konstrukcji zrębowej. Oszalowana pionowymi deskami, ściany wzmocnione pionowymi lisicami wewnątrz i zewnątrz. Bryła świątyni jest dwudzielna - prezbiterium zbudowano na planie prostokąta, z zakrystią od północy i składzikiem od południa. Do szerszej nawy przylega od zachodu wieża o konstrukcji słupowej z przedsionkiem w przyziemiu. Dach dwukalenicowy, nad nawą baniasta wieżyczka z latarnią. Wieża ma dwie kondygnacje, pomiędzy nimi daszek okapowy, całość kryta dachem namiotowym z niewielkim baniastym hełmem.
Wnętrze - ściany, strop oraz balustrada chóru pokryte są barwną polichromią figuralną i ornamentalną. Zachował się częściowo ikonostas z 1902 r. - rząd proroków, Deesis, część prazdników, dzieło Włodzimierza Pawlikowskiego. Barokowy ołtarz główny pochodzi z I ćwierci XVIII wieku, jest bogato zdobiony snycersko motywami kwiatowymi i liści akantu.
 |
| Zdjęcie z Wikipedii, autorstwa Anny Błach |
Wokół dawnej cerkwi znajduje się cmentarz z kilkoma starymi pochówkami, część z nich oznaczonych żeliwnymi krzyżami.
Do poczytania!
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz