piątek, 1 listopada 2024

Kościół św. Jacka w Chochołowie

Jadąc do Zakopanego, zwłaszcza do tej części, która położona jest od zachodu, czy też do Kościeliska lub Witowa, warto porzucić zatłoczoną zakopiankę i wybrać węższą, ale zwykle bardziej przejezdną drogę wojewódzką nr 958. Wystarczy w Chabówce, wybrać kierunek na Czarny Dunajec i dalej prosto, już za główną drogą. W pewnym momencie dociera się do Chochołowa, słynnego na całą Polskę z drewnianej, XIX wiecznej zabudowy. Do dziś można zobaczyć wiele domów położonych szczytem (bokiem) do drogi. Za to w centrum miejscowości znajduje się piękna, neogotycka świątynia - kościół p.w. św. Jacka.    

Pierwsza kaplica w Chochołowie, wybudowana jeszcze z drewna, powstała prawdopodobnie w XVII w., wraz z powstaniem osady. Dominikanie, którzy odprawiali w niej Msze, nadali jej jako patrona św. Jacka (pierwszego polskiego dominikanina). W połowie XVIII wieku wieś stała się częścią parafii w Czarnym Dunajcu, a w 1817 r. utworzono nową parafię. 
W 1852 r. rozpoczęto starania, żeby wybudować nową, większą świątynię, do której mieściliby się parafianie. Wielkim orędownikiem budowy był pochodzący z Chochołowa ks. Wojciech Blaszyński, proboszcz z pobliskiej Sidziny. Była to bardzo ciekawa osoba, pionier duszpasterstwa prowadzonego przez świeckich (zorganizował grupę ewangelizacyjną, często nazywaną "sidziniarkami"), angażował się w działalność antyalkoholową (założył cieszące się ogromną popularnością Bractwo Trzeźwości). 

Kościół został zaprojektowany przez znanego krakowskiego architekta Feliksa Księżarskiego (zaprojektował min. Collegium Novum UJ w Krakowie). Budowę rozpoczęto w 1853 r. Ks. Blaszyński kierował pracami i zabezpieczał środki materialne. Budowa postępowała bardzo powoli, napotykając niespodziewane trudności. 
Z budową kościoła związała się legenda, jakoby kościół w Chochołowie został wybudowany z pieniędzy, przywiezionych przez pomyłkę przez chłopa w beczce zamiast wina. Chłop z odnalezionych pieniędzy kupił "hrube gazdowstwo", a część oddał księdzu
11 sierpnia 1866 r. wydarzyła się tragedia - podczas rozbierania rusztowania jedna z belek spadła wprost na ks. Blaszyńskiego, zabijając go na miejscu. Jego pogrzeb zgromadził tysiące osób. 
Budowę kontynuował ks. Tomasz Kossek, przyjaciel zmarłego. On też wybrał Walerego Eljasza, krakowskiego malarza, któremu zlecił wymalowanie wnętrza kościoła. 
Budowę kościoła zakończono w 1873 r., 29 lipca 1886 r. kardynał Albin Dunajewski, biskup krakowski, konsekrował wybudowaną świątynię. 


Kościół powstał na planie krzyża łacińskiego, ma trzy nawy. Wieża, na której zawieszone są trzy dzwony (o imionach Jacek, Maria i Florian) ma 47 m. wyskości.
Drewniane ołtarze we wnętrzu świątyni powstały w zakopiańskiej Szkole Przemysłu Drzewnego pod koniec XIX wieku, zaprojektował je pierwszy dyrektor tejże szkoły, pochodzący z Czech Franciszek Neużil. W ołtarzu bocznym po prawej znajduje się obraz Matki Boskiej Częstochowskiej, pochodzący z pierwszego chochołowskiego kościoła. 


W latach 1998 - 2008 kościół był ocieplony styropianem, na szczęście w ramach renowacji usunięto go, jednocześnie czyszcząc i uzupełniając kamienne detale. 
Kościół w ciągu dnia raczej jest zamknięty, da się zaglądnąć do wnętrza przez drzwi wiatrołapu.
Do poczytania!