Tak totalnie szczerze, fascynuje mnie XIX wiek. Okres gwałtownego rozwoju przemysłu, dzikiego kapitalizmu, wybuch nacjonalizmów, które doprowadziły do wybuchu I wojny światowej. Bo wiadomo, licząc właściwie, to XIX wiek zakończył się w 1901 r., ale mentalnie, to właśnie dopiero wspomniany konflikt otwarł kolejny wiek.
Co jeszcze jest fascynujące? Sprawy społeczne. Bo z jednej strony mamy wyzysk pracownika, dzień pracy po 12 godzin, brak jakiegokolwiek zabezpieczenia rentowo- emerytalnego, z drugiej strony powstające kolonie robotnicze - całe osiedla, gdzie mieszkali pracownicy, gdzie dzieci chodziły do szkoły, były sklepy, kościoły itd. Takie kolonie kojarzą nam się bardziej ze Śląskiem czy z Łodzią. Ale nie tylko tam dbano o wszelakie potrzeby pracowników.
W północnej części województwa podkarpackiego, w powiecie niżańskim, w gminie Jarocin jest sobie wieś Szyperki. W historii miejscowości najbardziej zapisał się dzień 10 lipca 1943 r., gdy Niemcy spacyfikowali wieś paląc 15 budynków, zabijając 5 osób a kolejne 10 wywożąc do obozu koncentracyjnego w Budzyniu pod Kraśnikiem.
We wsi znajduje się kaplica p.w. Narodzenia Najświętszej Maryi Panny, pierwotnie wybudowana w 1875 r. jako cerkiew grekokatolicka dla Rusinów, zatrudnionych przy wyrębie i spławie drewna, oraz przy pracach pochodnych, tj. wyrób dziegciu. Fundatorem był ziemianin o nazwisku Pokrowski. Była to cerkiew filialna dla parafii św. Onufrego w Dąbrówce.
Sama budowla jest niewielka, składa się z nawy i przedsionka konstrukcji zrębowej, prezbiterium zamknięte trójbocznie. Całość oszalowana pionowymi deskami. Obie części kryte prostymi, jednokalenicowymi dachami. Nad nawą wieżyczka na sygnaturkę, na której znajduje się krzyż. W sumie można powiedzieć, że jest to budowla bezstylowa - tak naprawdę, ktoś, kto nie znałby historii lokalnej, nie zauważyłby, że to kiedyś była cerkiew. Bo gdy zabrakło Grekokatolików, cerkiew stała się kaplicą dojazdową dla parafii w Jarocinie i właśnie tak wygląda - jak mały wiejski kościółek.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz